In 't Wasdom

bolas, toegang tot kennis

Archive for the ‘hulpmiddelen’ Category

januari 19th, 2020 by Jaap de Jong

Het analyseschema of kernlabelsysteem

Een kernlabelsysteem of analyseschema is een onderzoeksinstrument of hulpmiddel bij de analyse van teksten. Het labelen dat eraan voorafgaat is een vorm van kwalitatief onderzoek. Je bent als duider of interpreet op zoek naar de betekenis van de tekst. Het maken van een meer definitief kernlabelsysteem is de laatste stap van het labelproces en gebeurt vóór het analyseren en rapporteren.

In het analyseschema breng je (samenhangende) labels – waarmee je de teksten analyseert – onder bij een kernlabel. Dat kernlabel is een soort van paraplu die gedragen wordt door bijpassende labels. Geef met behulp van vakliteratuur een duidelijke (onderzoekbare en concrete) definitie van het kernlabel. Het testen, bevragen, wikken en wegen en uiteindelijk vaststellen van je analyschema (je onderzoeksinstrument) heeft alles te maken met het optimaliseren van de validiteit van het instrument.

De labels geven dus aspecten weer van het kernlabel. Je kunt de labels natuurlijk ook weer weghalen en onderbrengen bij een ander kernlabel dat beter past. Lees: dat daardoor méér valide is en dus meet wat je wilt weten. Ga goed na of dat veranderen gevolgen heeft voor je analyse en rapportage. Het is handig om de kernlabels te gebruiken als kapstok voor de verschillende paragrafen in een hoofdstuk waarin je antwoord geeft op je vraagstelling.

Tot slot: een kernlabelsysteem of analyseschema is een instrument voor tekstanalyse. Dat betekent dat het niet alleen inzetbaar is bij interviews, maar ook bij literatuur- en documentonderzoek.

januari 19th, 2020 by Jaap de Jong

Het analyseren van de tekstfragmenten

Het analyseren van de eerder gelabelde tekstfragmenten is de zevende en laatste stap uit het 7-stappenplan dat richting geeft aan het labelen. Dit betekent dat de getranscribeerde tekst al is gecodeerd, ingevoerd in een digitaal systeem (bijv. Excel, BLAblabla, ATLAS-ti) en voorzien van (kern)labels. Kortom, de eerste zes stappen zijn gezet.

Binnen BLAblabla vind je de eerder ingevoerde gelabelde tekstfragmenten onder (A) – Analyseren van gelabelde tekstfragmenten. Je kunt vervolgens filteren op label of kernlabel. Gebruik daarbij het tekstfilter met de optie “bevat” (in de Engelstalige Accessversie: Text Filter + Contains …).

Het resultaat van het filteren is een lijst met treffers waarin het betreffende label of kernlabel voorkomt, incl. de bijbehorende informatie. Op dat moment start de eigenlijke analyse en dien je in de resultaten van je zoek- en filteropdrachten te duiken. Van belang zijn dan mogelijk vragen als:

  • Hoe vaak komt een bepaald label voor? Hoe wordt dat label ‘geladen’ bij de verschillende respondenten (c.q. teksten)? Wat zijn de verschillen en overeenkomsten?
  • Is er sprake van een sterke diversiteit qua antwoorden of liggen de reacties dicht bij elkaar?
  • Wat is de inhoudelijke argumentatie?
  • Welke bijdrage leveren de resultaten aan het antwoord op de centrale vraag? Etc., etc.

Bij het beschrijven van de resultaten – bij voorkeur aan de hand van de kernlabels – kan het natuurlijk interessant zijn om ter verheldering een illustratief citaat (tekstfragment, citaat uit interview etc.) op te nemen uit de lijst van resultaten.

januari 19th, 2020 by Helpdesk Bolas

Projectbronnen verbergen, verwijderen of verplaatsen

Projectbronnen kunnen worden verborgen, verwijderd of verplaatst. In het bronnenoverzicht van vind je rechts van de projectbron (nog rechts van REF en de deeloptie) de drie genoemde opties.

Het verplaatsen van bronnen is alleen mogelijk als je meerdere mappen of submappen hebt aangemaakt.

januari 17th, 2020 by Renske ter Avest

Instellingen – databanken

In databanken vind je informatie die al door een redactie is beoordeeld. De betrouwbaarheid is hoger. Er is meestal een auteur, een publicatiedatum en een stabiele vindplaats.

Leden van de Koninklijke Bibliotheek (KB) hebben toegang tot meer belangrijke databanken. Voor bovenbouwleerlingen gratis, voor studenten 50% van de prijs die niet-studenten betalen, t.w. €15,00 (100%).

Je kunt hier lid worden van de KB. Als je aangeeft dat je lid bent van de KB  krijg je ook die databanken binnen de bolasapplicatie te zien. Je kunt je KB-lidmaatschap aangeven onder persoonlijke instellingen bij je BOLAS-profiel.

januari 16th, 2020 by Helpdesk Bolas

Zoeken met Laelaps

Zoeken in Laelaps

Laelaps is de zoekmachine die BOLAS zelf ontwikkelde. Een handige tool die meerdere databanken tegelijk kan doorzoeken (BASE, HBO-kennisbank, DOAJ etc). Je kunt hier alle databanken zien die Laelaps doorzoekt.

Het is belangrijk dat je slim zoekt binnen Laelaps, bijv. op jaartal en op meerdere trefwoorden. Hier een voorbeeld van zo’n combinatie. Drie opmerkingen over de zoekopdracht:

  1. Met het sterretje (*=asterisk) geef je aan dat je alle documenten wilt vinden die met methodi* beginnen. Dit betekent dat je ook documenten met termen als methodiek, methodisch etc. als zoekresultaat krijgt.
  2. Met het +-teken geef je aan dat je niet alleen resultaten wilt met documenten waarin de zoekterm methodi* voorkomt, maar daarin moet ook de term hulpverle* voorkomen. Het +-teken beperkt het aantal resulaten
  3. Met het jaartal 2018 begrens je het aantal resultaten door eisen te stellen aan de publicatiedatum (niet ouder dan …).

Het zoeken met commando’s (zoals het + teken of OR binnen Laelaps) noemt men Booleaans zoeken. De techniek is vernoemd naar George Boole (1815-1864), een wiskundige en logicus.

januari 16th, 2020 by Helpdesk Bolas

Databank op vakgebied of type

De databankcatalogus is doorzoekbaar op type (bijv. e-books, thesis) of op vakgebied (bijv. filosofie).

De gebruiker kan ook op Open Access-databank of op topdatabank zoeken. De databanken die in Laelaps zijn opgenomen staan kun je vinden onder het oneindigheidsteken. Met het vergrootglas kun je zelf naar een databank zoeken. Alle genoemde opties staan direct onder je profiel (rechtsboven, klik op de afbeelding).

Hoe zoek je naar databanken op vakgebied of soort?

  1. Ga naar de databankcatalogus;
  2. Zoek naar relevante databanken, op vakgebied (bijv. filosofie) of op soort/type (bijv. brieven) (zie pictogrammen);

  3. Favoriseer je keuze eventueel (via het sterretje, rechts van de beschrijving van de databank) of sla de databank op binnen je project (zie pictogrammen).

januari 16th, 2020 by Helpdesk Bolas

Databanken favoriseren en/of opslaan

Je kunt veelgebruikte databanken favoriseren. Daarmee zijn ze vindbaar binnen ieder lopend project. Je kunt de databank ook opslaan binnen je project. Hoe doe je dat?

  1. Ga naar de databankcatalogus;
  2. Zoek naar relevante databanken, op vakgebied (bijv. filosofie), type (bijv. brieven) of via het vergrootglas (zie pictogrammen rechtsboven);

  3. Favoriseer je keuze (via het sterretje, rechts van de beschrijving van de databank) of sla de databank op binnen je project (zie pictogrammen).

januari 14th, 2020 by Helpdesk Bolas

Projectrapportage

Van elk project kan een rapport worden gedownload. Dat rapport bevat de titel van je rapport, de vraagstelling en de medewerkers. Ook je bronnen, zoekacties en -geschiedenis, alsmede de eventueel opgeslagen databanken. Het rapport wordt opgemaakt als pdf-document. Het rapport bevat van alle bewaarde bronnen, databanken en zoekacties de aanklikbare hyperlinks.

Hoe download je de projectrapportage?

  1. Ga naar het projectoverzicht en klik op het tabblad exporteren;
  2. Maak eerst de APA-referenties en de literatuurlijst in orde (zodat de REF icoontjes groen of zwart worden);
  3. Vink ongewenste opties uit en klik op downloaden.
januari 6th, 2020 by Helpdesk Bolas

Projectrollen

Bolas is een onderzoeks- en projectool met vier rollen: projectleider, -medewerker(s), -begeleider(s) en de projectencoördinator. 

De projectleider kan projecten aanmaken, verwijderen en (twee) rollen toedelen (projectmedewerker en/of -begeleider). Het aantal medewerkers is onbeperkt. De projectleider kan ook een tweede of derde -leider aanstellen. Andere extra rechten van de projectleider zijn: de beschrijving en wijziging hoofd- en deelvragen, toekenning vakgebied aan het project (bepaalt de volgorde waarin databanken worden weergegeven). Hij kan alles wat een projectmedewerker ook kan.

De projectmedewerker kan bronnen toevoegen, delen & verwijderen, projectdatabanken opslaan, delen, verwijderen of favoriseren, een APA-conforme literatuurlijst opzetten en de projectrapportage downloaden. Bovendien kan hij een project archiveren of terughalen. Verder kan hij projecten/bronnen delen (op sociale media of binnen bolas [via de mailfunctie]) en een projectchat starten.

De projectbegeleider kan meedoen als andere projectmedewerker(s). Advies is om vanuit zijn rol de eigen zoekacties in de off-stand te zetten (persoonlijke instellingen). Hij kan er ook voor kiezen om de door hem begeleide projecten niet te tonen in de BOLAS-knop. Het nadeel is dat het wat minder eenvoudig is om bronnen en/of databanken in de te begeleiden projecten toe te voegen.

De projectencoördinator kan projecten starten waarin hij projectmedewerkers koppelt. Hij kan de voortgang van projecten volgen door live de projectrapportage in te zien. Het verschil met de projectbegeleider is dat de coördinator in principe alle projecten binnen het eigen bedrijfs- of instellingsdomein beheert. Deze functie (en rol) is niet standaard en alleen instelbaar op domeinniveau (na expliciete aanvraag).

januari 3rd, 2020 by Renske ter Avest

APA-richtlijnen

Enige tijd geleden kwam een boekje uit over de APA-richtlijnen. Een handig hulpmiddel om te achterhalen hoe je een boek, artikel, journal, digitale bron (webpagina), dissertatie etc. – het type bron – volgens APA-regels moet beschrijven.

Het boekje is geschreven voor het Hoger Onderwijs. Leerlingen in de bovenbouw van het VO kunnen er, denk ik, ook prima gebruik van maken.

Het boekje is handig als naslagwerk. Het is van belang om snel te kunnen zien of je literatuurlijst gevarieerd is samengesteld (niet alleen internetbronnen, die maar al te vaak verdwijnen). Die variatie kun je aflezen uit je literatuurlijst. 

Bolas heeft haar eigen APA-tool ontwikkeld. Je kunt die tool gebruiken op de pagina waar je bronnen staan. Klik op REF (rode pictogram), kies daarna het type bron en vul vervolgens de gevraagde velden in. Als alle velden juist zijn ingevuld wordt het REF pictogram groen. Er is een tutorial die je wegwijs maakt in het gebruik van de tool.

december 16th, 2019 by Jaap de Jong

Zin in elke dag

Op 4 december 2019 promoveerde Gert Vierwind, docent aan de Chr. Hogeschool Ede, aan de Radbouduniversiteit Nijmegen op Zin in elke dag. Een onderzoek naar alledaags ritueel handelen van adolescenten in de residentiële jeugdhulp. Zoals dat hoort in een geleerd werk is er ook een bronnenlijst of bibliografie opgenomen.

Zowel voor de bibliografie als de tekstverwijzingen werd de applicatie BOLAS gebruikt. Wij feliciteren de jonge doctor met het fraaie resultaat van zijn studie. Een boek om trots op te zijn met een prachtige, betekenisvolle, vormgeving.

De studie van Vierwind is opgenomen in Narcis en daarom ook vindbaar in Laelaps.

Wil je meer weten over het gebruik van de APA-tool binnen Bolas voor het opmaken van je bibliografie? Klik dan hier voor de tutorial Literatuurlijst opstellen volgens APA-richtlijnen. In de QuickStart van BOLAS vind je de andere tutorials.