Om snel en effectief de functionaliteiten van bolas onder de knie te krijgen hebben we een QuickStart gemaakt. In negen stappen (met tutorials) leer hoe je:
Download QuickStart BOLAS
Het starten van een nieuw project begint op Mijn BOLAS. Degene die het project start is automatisch de projectleider. Klik op de groene knop en maak je eerste project aan.
Je voegt deelnemers, vakgebied, projectnaam en de vraagstelling (+ deelvragen) toe. Beperk je tot maximaal 2 vakgebieden. De gekozen vakgebieden, vraagstelling en de trefwoorden helpen bolas bij het suggereren van nuttige informatiebronnen zoals databanken.
Wanneer je klaar bent met de projectopzet sla je het project op. Alleen de projectleider kan eerdere keuzes veranderen en/of het project verwijderen (zie projectrollen voor de rechten van de verschillende deelnemers).
Uiteraard kun je ook individuele (onderzoeks)projecten opzetten (zonder verdere deelnemers). En tot slot: het kan ook om een samenhangende collectie van bronnen gaan, zonder enig onderzoeksdoel.
Deze update (22.04.2020) vervangt de eerdere tutorial Project starten.
Een projectgroep bestaat uit meerdere mensen: de projectleider(s), -medewerker(s) en de begeleider(s). Degene die het project aanmaakt is projectleider en heeft méér projectrechten dan de projectmedewerkers en de coach/begeleider.
Aanpassen van het project kan alléén door de projectleider en gaat als volgt:
Rechtsboven staan drie knoppen (alléén bij de projectleider) – met de linkerknop selecteer je een nieuw of ander project, de middelste knop is voor het veranderen van gegevens, klikken op de rechterknop (kruisje) leidt tot verwijdering of uitschrijving;
Klik op de middelste knop en verander de gegevens (startgegevens, onderzoeksvragen, deelnemers, vakgebied) en sla de veranderingen op.
Een projectgroep bestaat uit meerdere mensen: de projectleider(s), -medewerker(s) en de begeleider(s). Degene die het project aanmaakt is projectleider en heeft méér projectrechten dan de projectmedewerkers en de coach/begeleider.
Het archiveren van een project kan door iedereen en gaat als volgt:
Klik op Mijn projecten of op Begeleider en daarna op het project dat je wilt archiveren;
Klik op het zwarte pictogram (rechterkant) en archiveer het geselecteerde project. Je kunt het later weer uit het archief halen.
Je kunt je projectresultaten delen met anderen. Hoe gaat dat?
Er is een alternatief dat sneller werkt (met live-results), maar met een minder professionele opmaak. Hoe dat gaat wordt in een ander blog uitgelegd.
Het delen van een project kan met mensen binnen en buiten je projectgroep.
Als projectleider kun je mensen toevoegen of verwijderen. Ga naar de homepage van het project dat je wilt aanpassen. Klik op het pennetje en voeg mensen toe en/of verwijder personen.
Je kunt op die plek ook je thema/vraagstelling wijzigen of andere dingen veranderen. Zie de afbeelding hierboven waar rechtsboven een vergrootglas met pennetje staat.
Rechts van het midden van de projectpagina staat de optie ‘Deel project‘ met daaronder een projectlink. Deze link kun je gebruiken om project te delen met mensen buiten je projectgroep. Zij hebben beperkte rechten (alléén lezen). Om toegang tot de inhoud te krijgen is een bolasaccount nodig.
Een projectgroep bestaat uit meerdere mensen: de projectleider(s), -medewerker(s) en de begeleider(s). Degene die het project aanmaakt is projectleider en heeft méér projectrechten dan de projectmedewerkers en de coach/begeleider.
Verwijderen van het project kan alléén door de projectleider en gaat als volgt:
Rechtsboven staan drie knoppen – met de linkerknop selecteer je een nieuw of ander project, de middelste knop is voor het veranderen van gegevens, klikken op de rechterknop (kruisje) leidt tot verwijdering of uitschrijving;
Klik op de rechterknop en bevestig je keuze. Na de bevestiging zijn de projectgegevens verwijderd.
Een projectgroep bestaat uit meerdere mensen: de projectleider(s), -medewerker(s) en de begeleider(s). Degene die het project aanmaakt is projectleider en heeft méér projectrechten dan de projectmedewerkers en de coach/begeleider.
Projectmedewerkers en/of -begeleiders kunnen zich uitschrijven uit een project of van project wisselen. Zij kunnen het project niet verwijderen. Hoe gaat de wisseling of uitschrijving?
Rechtsboven staan twee knoppen – met de linkerknop wissel je van project, met de rechterknop schrijf je jezelf uit als deelnemer;
Klik op de rechterknop en bevestig je keuze. Na de bevestiging kun je een ander project selecteren. Klik op linkerknop om zonder uitschrijving naar een ander project te gaan of een nieuw project te starten.
Opgeslagen projectbronnen kun je labelen, favoriseren, delen of zelfs onzichtbaar maken. In het bronnenoverzicht van je project vind je rechts van de projectbron (naast REF=referentie) de labeloptie. Je karakteriseert een bron met een kernwoord (label) en de bron zelf blijft goed vindbaar (op label).
Je kunt ook zoeken op de gelabelde bronnen. Door te klikken op het label krijg je de bronnen met een identiek label te zien. Met het toegekende label hou je dus een helder overzicht. Dat is een voorwaarde voor een goede (literatuur)analyse.
Databanken kun je niet labelen, maar wel delen, favoriseren of opslaan als projectdatabank.
Meer weten over labelen? Klik hier.
Je kunt opgeslagen projectbronnen ook favoriseren. Als je veel bronnen hebt kun je die bronnen sneller terugvinden. In het bronnenoverzicht van vind je rechts van de projectbron (ter rechterzijde van REF) de optie van het favoriseren.
Je kunt opgeslagen projectbronnen ook delen met anderen. Delen kan binnen je bedrijf (met Yammer van Microsoft Office) of met Twitter en Facebook. In het bronnenoverzicht van vind je rechts van de projectbron (ter rechterzijde van REF en de labeloptie) de mogelijkheid tot delen.
Op de projectpagina – bij het bronnenoverzicht – kun je een extra map voor documenten aanmaken. Je kunt je werkdocumenten (bijv. in Office365) zo gescheiden bewaren van je literatuurbronnen.
Het is ook mogelijk om deze werkdocumenten niet op te nemen in je bronnenlijst (klik op REF en vink daarna de optie “niet opnemen in bronnenlijst” [rechtsonder] aan)
Met de BOLAS-knop sla je met één klik een internetbron of andere e-resources op. Dat kan dus ook een Office365 document zijn of een GoogleDocs bestand.
Een opgeslagen bron is evt. ook voor andere projectmedewerkers (binnen je school, bedrijf of instelling) toegankelijk. Je kunt je bronnen ook labelen en van notities voorzien. Met de nieuwste versie van de bolasknop is het mogelijk om direct een bronverwijzing (vlg. APA-richtlijnen) te genereren en een literatuurlijst op te maken (zie specificaties)
De ‘oude’ BOLAS-knop is er voor Chrome, Edge en Firefox. Je kunt ook de nieuwe bètaversie (voor Chrome en Edge) downloaden. Meer informatie over deze nieuwste versie staat op de homepage.
De knop is gratis voor gebruikers met een account. Heb je geen account via school of anderszins, dan kun je hier een account op BOLAS aanschaffen.
Update: 18 februari 2021 – de nieuwe bolasknop is beschikbaar. Zie verder: de nieuwe bolasknop.
Het is belangrijk om vooraf goed na te denken over het type interview, de selectie van je respondenten en de inhoud van het interview. Ook is het van belang om een aantal afspraken vast te leggen en te communiceren, evenals opvallende punten tijdens het afnemen van het interview (procesaspecten). De keuzes en afspraken die je maakt leg je vast in een zgn. interviewprotocol of -leidraad. Dat vastleggen geldt ook voor de topics/vragen van het interview en opvallende punten bij de afname van het interview.
Hoe ziet zo’n interviewprotocol er in de praktijk uit?
Een interviewprotocol omvat drie hoofdpunten – de kenmerken van de respondent (selectiecriteria) (A), de topics/vragen van het interview (structuur en inhoud)) (B), gemaakte afspraken en opvallende punten (bijv. storingen) tijdens het interview (procesaspecten) (C).
A. Selectiecriteria. Over de kenmerken van de respondent
De selectiecriteria hebben alles te maken met de keuze van de respondenten. Zijn die respondenten met hun persoonskenmerken (bijv. opleiding, functie, aantal jaren praktijkervaring, sekse etc.) in staat bij te dragen aan het antwoord op de vraagstelling? Bij een klein (en als niet-representatief bedoeld) onderzoek is het wellicht verstandig een zeer homogene onderzoeksgroep samen te stellen, omdat er tenminste iets zinnigs over die kleine groep gezegd kan worden. Iets dat dan later in een groter verband nader onderzocht kan worden.
B. Topics of vaste vragen
Het type interview – open of juist geheel gestructureerd, dan wel een tussenvorm – bepaalt of je alleen de topics vastlegt en daarop doorvraagt of dat je de vragen uitschrijft en je daartoe beperkt.
Ik ga hier in op één aspect dat direct gevolgen heeft voor het verwerken en analyseren van je interview: bij een geheel open interview kost de verwerking (labeling) veel tijd omdat de structuur pas achteraf uit het materiaal wordt gehaald. Het risico dat het alle kanten op gaat is aanwezig. Bij een terughoudende positie van de interviewer is de kans dat je de ander woorden in de mond legt misschien wat minder groot.
Ga je uit van een theorie – en/of van een samenhangend en beperkt aantal topics dat wordt bevraagd – dan is de verwerking van je data vaak simpeler. Bepaalde ingrediënten uit de theorie kunnen dan dienen als topic, label en/of (sub)label. Je bevraagt bij alle respondenten dezelfde aspecten en laat de reacties in de analyse terugkomen. Het risico is dat de interviewer minder open staat voor afwijkingen, alternatieven of zijwegen die op een nieuw spoor kunnen zetten.
Er is natuurlijk niets op tegen om een tussenvorm te kiezen en bij het topic-interview (evt. achteraf – na de eerste reactie van de respondent – met een sleutelwoord (als hulpmiddel) en/of een extra deel met stellingen te werken waardoor je toch tot een vergelijkende analyse kunt komen.
C. Procesaspecten en afspraken
Noteer storende of opvallende punten tijdens het interview die mogelijk van invloed waren op de antwoorden. Je kunt dan achteraf besluiten om een bepaald interview toch buiten beschouwing te laten.
Maak afspraken over anonimiteit, privacy en het toesturen van de uitwerking. Stel respondenten in de gelegenheid om aanvullingen te geven. Door die afspraken vooraf te maken is het gemakkelijker om achteraf om verdieping te vragen of een extra vraag te stellen.
Tijdsinvestering
Tot slot: er is een simpele regel die helder maakt hoeveel tijd het uitschrijven van een interview kost: 5 x T, waarbij T de tijdsduur is van het interview. Hierbij heb je nog niets gedaan aan het labelen en analyseren. Wel zul je merken dat het uitschrijven helpt om een beeld te krijgen van de relevante aspecten van het te gebruiken labelsysteem.
Meer weten?
Interviews kun je labelen met het labelsysteem BLA – Bronnen Labelen Analyseren. Dat systeem is gratis bij aanschaf van een bolasaccount. Na betaling wordt het programma je toegestuurd. Desgewenst is ook een meer uitgebreid bolasabonnement met ondersteuning voor BLA en andere zaken mogelijk. Zie: bolas – individuele aanschaf met cursus.