In 't Wasdom

bolas, toegang tot kennis
februari 10th, 2020 by Renske ter Avest

Zoeken in databanken: booleaans zoeken

Zoeken levert vaak enorm veel treffers op. Dat geldt ook bij het gebruik van een databank. Hoe kun je dit aantal beperken? Wat moet je doen om preciezer te zoeken? Hoe krijg je minder treffers met een hogere kwaliteit?

Vier tips

  • Stel eisen aan de actualiteit van de bron, bijv. vanaf het jaar 2015. Gevolg is dat je geen ongedateerde resultaten krijgt. Ongedateerde bronnen gelden i.h.a. als minder betrouwbaar. Je weet dan immers niet of er meer actuele bronnen zijn.
  • Zoek met operatoren of commando’s. Gebruik meerdere zoektermen in combinatie met AND, OR, NOT. Het gebruik van de operator AND betekent dat beide zoektermen in het document moeten voorkomen. Daardoor daalt het aantal zoekresultaten.
  • Gebruik bij synoniemen de operator OR. Hierdoor neemt het aantal treffers toe, maar je beperkt het aantal uit te voeren zoekacties.
  • Beperk je tot een bepaald type bron, bijvoorbeeld alleen journals of kranten. Of beperk je tot een specifieke database.

Een voorbeeld: Henriette B. is geïnteresseerd in de nieuwste Open Access publicaties (vanaf januari 2020) over toepassingen van artificial intelligence binnen de medische sector. Haar zoekopdracht beperkt ze tot actuele bronnen (vanaf 2020). Ze gebruikt twee zoektermen. Verder zoekt ze alleen in de databank DOAJ (via Laelaps). Aantal zoekresultaten: van 15 (op 11 februari 2020) tot 157 (op 18 juni 2020).

In het gegeven voorbeeld gebruikt Henriette B. alle eerdere tips:

  • beperking qua tijd (vanaf 2020);
  • gebruik van de (booleaanse) operator (AND -> Notabene: in Lalaeps is dat het +-teken, zie helpfunctie (?) bij Laelaps);
  • gebruik van één specifieke databank met de grootste collectie Open Access bronnen (DOAJ). Die databank bevat vele duizenden wetenschappelijke journals.

De grondslagen van het booleaanse zoeken (zoeken met AND, OR en NOT) zijn ontleend aan de inzichten van de wiskundige en logicus George Boole (1815-1864).

Update: 18 juni 2020