De historische waarheid is wellicht een onvindbare waarheid, maar je moet er wel eerlijk en oprecht naar streven, schreef de historicus Pieter Geyl (1887-1966) ergens.
Ik moest er aan denken toen ik afgelopen week hoorde dat het onvolprezen Tijdschrift voor Geschiedenis (TvG) online is gegaan. In 1886, op het moment dat Alida Kip zwanger was van haar zoon Pieter Geyl, kwam het eerste nummer van het TvG uit. Het respectabele tijdschrift bestaat tot op de dag van vandaag en is nu als Open Access tijdschrift te bekijken en te doorzoeken.
Als historicus, opgeleid in de jaren dat de wereld van papier en kaartenbak werd ingewisseld voor het oneindige digitale heelal, sta ik wat dubbel in die wereld. Toen ik in de jaren negentig naar de witte stranden van Katwijk afreisde, in de hoop daar in het archief de geheime documenten van Cornelis Varkevisser over de opvarenden van de “gekkenlogger” te vinden, klopte mijn hart vol verwachting.
Uitstel en het verlangen was mijn brandstof. Wat zal ik vinden en wat is er toch, hoewel het er niet staat? Nu kan ik “alles” vinden en leef ik in een eeuwig digitaal nu. Is het beter geworden? Ik ben er niet uit, wat ik wel weet is dat je in deze wereld meer kennis en vaardigheden nodig hebt dan ooit. Hoe kun je een vraag stellen zonder enige voorkennis? En wie vertelt je wat kwaliteit heeft en wat niet en wat zijn de criteria. Niet dat kwaliteit voor altijd vaststaat en niet bediscussieerd kan worden. Alleen Pieter Geyl had gelijk: geschiedenis, een discussie zonder eind.
In BOLAS kun je niet alleen in Laelaps naar OpenAccess bronnen zoeken. Er is ook (per vakgebied en type bron) een databankencatalogus. Die bevat voor geschiedenis ruim 130 databanken – waaronder het TvG – Een goudmijn voor de historicus.
