Mensen vragen mij wel eens hoe je omgaat met een citaat (uit een boek of artikel) dat je ergens aantreft, maar waarvan je de bron zelf niet raadpleegde. Soms is die informatie van belang, maar je hebt nog niet de mogelijkheid gehad om de oerbron zelf te zien. Wat moet je in dit geval doen met de bronverwijzing in je tekst en de vermelding in de literatuurlijst (vlg. APA-richtlijnen)?
Mijn advies is altijd hetzelfde: raadpleeg ook de oerbron! Er zijn tenminste drie argumenten om dat te doen:
- Het is blijkbaar een belangrijke bron die nieuwe inzichten geeft en ook door anderen wordt gebruikt;
- Is de oerbron op juiste wijze geïnterpreteerd? Het is niet zeker of de door jou gebruikte bron de gegevens van anderen goed interpreteert. Je kunt dat beter ook zelf checken & controleren;
- De gouden regel: één bron is geen bron. Door meer bronnen te raadplegen krijg je een meer genuanceerd betoog. Daarmee voldoe je aan genoemde gouden regel en wordt de onderbouwing in onderzoeksverslag geloofwaardiger.
Wanneer je – ondanks dit advies – er toch voor kiest om de andere bron (de zgn. oerbron) niet te raadplegen, maar je wel de informatie wilt gebruiken, kun je dat in je betoog expliciet aangeven. Een voorbeeld:
Jansen citeert bij deze kwestie de bekende auteur Herbert Willemsen die stelt dat er vele wegen naar Rome leiden, maar dat het goed is om de kortste weg te kiezen en toch ook alle andere wegen te kennen (Jansen, 2019, p. 40).
In de literatuurlijst wordt alleen de titel van Jansen opgenomen. Neem je toch Willemsen op, dan suggereer je daarmee dat je die bron ook hebt geraadpleegd. Dat is een vorm van fraude.
Méér over APA-verwijzingen
Gebruikers van bolas kunnen bij het opstellen van de literatuurlijst gebruik maken van de APA-tool van bolas, zoeken in Laelaps die zoekresultaten direct volgens APA-richtlijnen opslaat of gebruik maken van de databanken. Je kunt hier alle functionaliteiten bekijken.